ساخت سازه عفونت زا و ارزیابی مقاومت ارقام خیار گلخانه ای در برابر ویروس پالامپور پیچیدگی برگ گوجه فرنگی

ویروس پالامپور پیچیدگی برگ گوجه فرنگی(tomato leaf curl palampur virus, tolcpmv) یک بگوموویروس مخرب با ژنوم دو بخشی می باشد که اخیرا از کشورهای هند و ایران گزارش شده است. در حال حاضر این ویروس به عنوان عامل اصلی خسارت در گوجه فرنگی و انواع کدوئیان (غیر از هندوانه) بخصوص گلخانه های خیار در مناطق مرکزی و جنوبی ایران معرفی شده است. در جمینی ویروس ها اثبات بیماری زائی با ساخت سازه عفونت زا صورت می گیرد. علاوه بر این، سازه عفونت زا در مطالعات دیگری نظیر ارزیابی مقاومت ارقام و تعیین وظایف ژنها نیز کاربرد دارد. در تحقیق حاضر به منظور ساختن سازه عفونت زای tolcpmv، بدلیل دو بخشی بودن ژنوم ویروس، از هر دو بخش سازه ی دوتایی (dimer) طراحی گردید و دو طول کامل هر بخش به دنبال هم ابتدا درون پلاسمید ptz و سپس درون پلاسمید دوگانه pgreen0029 قرار شدند. سپس سازه های دوتایی ساخته شده از سلول های باکتری e. coli به سلول های آگروباکتریوم منتقل شدند. جهت اثبات بیماریزایی سازه ها ی ساخته شده، آگرواینفکشن و مایه زنی روی تعدادی از میزبان های این ویروس، شامل خیار، کدو، گوجه فرنگی و سه رقم توتون انجام و واکنش این گیاهان بررسی گردید. جهت ارزیابی مقاومت ارقام مختلف خیار گلخانه ای در برابر این ویروس، 16 رقم که در مقایسه با سایر ارقام در بیشتر گلخانه های مناطق یزد و جیرفت کاشته می شدند، انتخاب شده و سازه ی عفونت زا به آنها تزریق گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که در بین تمامی ارقام مورد مطالعه، رقم کیان ضمن داشتن کمترین میزان آلودگی (از نظر تعداد گیاهان آلوده شده) در مقایسه با سایر ارقام، دارای روند کندتری از نظر پیشرفت آلودگی نیز بود؛ بطوریکه آلودگی به tolcpmv در این رقم، باعث کاهش یا توقف رشد گیاه نشد و با گذشت زمان، شدت علائم آلودگی ویروسی نیز کاهش یافت. با توجه به نتایج به دست آمده در این تحقیق، رقم کیان بطور نسبی و در مقایسه با سایر ارقام خیار گلخانه ای، در مقابل tolcpmv دارای حساسیت کمتری است. با این وجود، برای یافتن و یا تولید منابع مطمئن تر مقاومت به ویروس فوق، نیاز به مطالعات بیشتری است.